بادرود-جلوه گاه هنر اسلامی

  

چهار تصویر از بارگاه مقدس حضرت آقاعلی عباس (ع)بادرود

جشنواره انار بادرودبرگزار نمی شود

بادرودامسال جشنواره انار ندارد 

 

امسال برنامه جشنواره انار در بادرود برگزار نمی شود .بنا به اطلاعات واصله از سوی مسئولین اجرائی ستاد برگزاری جشنواره انار بادرود امسال سومین جشنواره انار در بادرود برگزار نمی شود .دبیر اجرائی این جشنواره بااعلام این مطلب اذعان داشت از آنجا که بعلت سرمای شدید ویخ زدگی دی ماه سال گذشته کلیه درخت انار در بخش بادرود از بین رفت بالتبع این جشنواره امسال اجراء نمی گردد .ذبیح اله صولتیان گفت در صدد هستیم در صورت امکان در حد یک همایش شعر وموسیقی در آّبان ماه باحضور برخی از مدعوین محلی یاد وخاطره یک میلیون درخت انار خشک شده بادرود را زنده نگه داریم . این همایش در صورت اجراء بصورت محدود وبدون حضور میهمانان خارج از شهر دریک شب ودر یکی از منازل قدیمی برپا خواهد شد وسعی بر آن داریم تا حادثه تلخ خشک شدن کلیه اشجار انار این شهر را به گوش مسئولین محترم مرتبط گوشزد نموده تا بلکه بخشی از خسارت وارده به کشاورزان از طریق مساعدتهای دولتی جبران گردد . وی گفت باتأسف برغم گذشت 9 ماه از این واقعه ی تلخ تاکنون حتی یک ریال به کشاورزان وباغداران انار بادرود اختصاص داده نشده است وپیگیریهای مسئولین محلی تاکنون بی نتیجه مانده است .

یادآوری میگردد جشنواره انار از دوسال پیش درآبان ماه با جلوه ی بسیار زیبا وخاصی برگزار میگردید.بادرود دارای بیش از یک میلیون درخت انار بود که بر اثر سرمای شدید 17 دی ماه سال 1386 کلیه باغات انار این شهر از بین رفتند .درختان انار حداقل تا 4 سال دیگر رشد مجدد نموده ودوباره انارستانهای این شهر درحال شکل گرفتن هستند.

جشن ایرانی مهرگان

جشن مهرگان

واژه مهر پیمان و دوستی معنی می‌دهد . در ایران باستان ، جشن مهرگان پس از نوروز دارای اهمیت ویژه‌ای بود . دلیل آن این است که هر دو آغاز فصل‌های سال را نوید می‌دادند .
نوروز آغاز تابستان و مهرگان آغاز زمستان را به هر ماه می‌آوردند زیرا در آن زمان سال به دو فصل تقسیم شده بود . فصل اول ، تابستان بود که از جشن نوروز شروع می‌شد و هفت ماه ادامه داشت . جشن مهرگان که از روز مهر شروع می‌شد تا شش روز پس از آن ادامه می‌یافت و جشن شادی بر پا می‌شد . انگیزه‌ای که به پیدایش جشن مهرگان در تاریخ ایران نسبت می‌دهند پیروزی ایرانیان بر ضحاک ستمگر ، به رهبری کاوه آهنگر است که او را در بند آوردند و فریدون را به عنوان رهبر خود برگزیدند . این جشن در روز 10 مهر ، روزی که نام روز و ماه یکی بود جشن گرفته می‌شد و مانند نوروز سه جنبه نجومی ( طبیعی ) ، تاریخی و دینی داشت .

از نظر نجومی ، مهرگان چند روز پس از اعتدال پاییزی جشن گرفته می‌شد . ( اعتدال پاییزی اول مهر صورت می‌گیرد ) . و جشن برداشت محصولات کشاورزی است .

از نظر تاریخی ، در این روز نیروی داد و راستی به سرکردگی کاوه آهنگر بر ارتش دروغ و ستمگری آژی دهاک ( ضحاک) پیروز شد و فریدون به شاهی رسید . مبارزه راستی و دروغ ، داد و ستم در ایران ریشه دینی دارد و همه جشن‌های ملی هم به گونه‌ای این مبارزه و پیروزی نهایی حق بر نا حق را نشان می‌دهد . ولی ، در تاریخ مهرگان این جنبه درخشندگی ویژه را دارد .

از نظر دینی ، در فرهنگ ایرانی مهر یا میترا به معنای فروغ خورشید و مهر و دوستی است . همچنین مهر نگهبان پیمان و هشدار دهنده به پیمان شکنان است .
هم اکنون زرتشتیان در روز مهر از ماه مهر به آتشکده و نیایشگاه می‌روند . با تهیه خوراک‌های سنتی از یکدیگر پذیرایی می‌کنند و با نیایش و برنامه‌های فرهنگی مانند سخنرانی‌های ملی و آیینی سرود ، شعر و دکلمه جشن مهرگان را با شادی بر پا می‌دارند .

++++++++++++++++ 

مهر روز از مهرماه برابر با شانزدهم مهرماه در گاهشماری ایرانی

“می­ستاییم مهرِ دارنده­ی دشت­های پهناور را، او که به همه­ی سرزمین­های ایرانی، خانمانی پُر از آشتی، پُر از آرامی و پُر از شادی می­بخشد.”

«اوستا - مهریَشت»

«جشن مهرگان» که در گذشته آن­را «میتراکانا یا متراکانا (Metrakana)» می­نامیدند و در نخستین روز از پاییز برگزار می­شد، پس از نوروز بزرگ­ترین جشن ایرانی و هندی است در ستایش ایزد «میثرَه» یا «میترا» و بعدها «مهر» که از مهرروز آغاز شده تا رام روز به اندازه­ی شش روز ادامه دارد.سنگ‌‌نگاره میترا - در نمرود داغ، آناتولی خاوری - سده یکم پیش از میلاد سنگ‌‌نگاره­ی میترا در نمرود داغ، آناتولی خاوری سده یکم پیش از میلاد«مهریشت» نام بخش بزرگی در اوستا است که در بزرگداشت و ستایش این ایزد بزرگ و کهن ایرانی سروده شده است.

 مهر یشت، دهمین یشت اوستا است و همچون فروردین یشت، از کهن‌ترین بخش­های اوستا بشمار می‌آید. مهر یشت از نگاه اشاره‌های نجومی و باورهای کیهانی از مهم‌ترین و ناب‌ترین بخش‌های اوستا است و کهن‌ترین سند در باره­ی آگاهی ایرانیان از کروی بودن زمین، بند 95 همین یشت می­باشد. از مهر یشت تا به امروز 69 بند کهن و 77 بند افزوده شده از دوران ساسانیان، به جا مانده است.

روز آغاز جشن مهرگان، مهرگان همگانی (عامه) و روز انجام، مهرگان ویژه­ (خاصه) نام دارد. همان­طور که می­دانیم در گاهشماری باستانی ایران، سال به دو پاره (فصل) بخش می­شد، تابستان (هَمَ - Hama) هفت ماهه و زمستان (زَیَنَ Zayana) پنج ماهه، که جشن نوروز جشن آغاز تابستان و مهرگان جشن آغاز زمستان بود و از این رو این دو جشن با هم برابری می­کرده­اند.زادن خورشید در روز نخست مهر ماه در برج رادکان برج رادکان - برج رادک خواجه نصیر توسیآن­چنان که ابوریحان بیرونی در «آثارالباقیه»‌ از زبان «سلمان فارسی» آورده است: «… ما در عهد زرتشتی بودن می‌گفتیم، خداوند برای زینت بندگان خود یاقوت را در نوروز و زبرجد را در مهرگان بیرون آورد و فضل این دو روز بر روزهای دیگر مانند فضل یاقوت و زبرجد است بر جواهرهای دیگر …» در برهان قاطع «خلف تبریزی» نیز درباره­ی مهرگان می­خوانیم: «نام روز شانزدهم از هرماه و نام ماه هفتم از سال شمسی باشد و آن بودن آفتاب عالم تاب است در برج میزان که ابتدای فصل خزان است و نزد فارسیان بعد از جشن و عید نوروز که روز اول آمدن آفتاب است به برج حمل از این بزرگتر جشنی نمی­باشد و هم­چنان که نوروز را عامه و خاصه می­باشد، مهرگان را نیز عامه و خاصه است و تا شش روز تعظیم این جشن کنند. ابتدا از روز شانزدهم و آن را مهرگان عامه خوانند و انتها روز بیست و یکم و آن را مهرگان خاصه (روز جشن مُغان یعنی آتش پرستاران) خوانند و عجمان گویند که خدایتعالی زمین را در این روز گسترانید و اجساد را در این روز محل و مقر ارواح گردانید …»پیدایش مهرگانپیشینه­ی جشن مهرگان به اندازه­ی قدمت ایزدش، میترا است و تا آن­جا که بن نوشت­های موجود نشان می‌دهند، این جشن دست کم از دوران فریدون پیشدادی آغاز شده است که شاهنامه­ی فردوسی به روشنی به پیدایش این جشن در دوران پادشاهی فریدون اشاره کرده است:فریدون چو شد بر جهان کامکار ندانست جز خویشتن شهریاربه رســم کیان تاج و تخت مهی بیاراست با کاخ شاهنشهی به روز خجسته ســر مهر ماه به سر برنهاد آن کیانی کلاهزمانه بی اندوه گشـت از بدی گرفتند هر کــس ره بـخردیدل از داوری­هـا بپرداخـتـنـد به آیین یکی جشن نو ساختندنـشـسـتـنـد فرزانگان شادکام گـرفتند هـر یک ز یاقوت جاممی روشن و چهره ی شاه نو جهان نو ز داد از سرِ ماه نوبـفـرمـود تا آتش افـروخـتـنـد همه عنبر و زعفران سوختندپـرسـتـیـدن مهرگان دیـن اوسـت تن‌آسانی و خوردن آیین اوستکنون یادگارست ازو ماه مهر به کوش و به رنج ایچ منمای چهربه بند کشیدن ضحاک در دماوند به دست فریدونابوریحان بیرونی نیز می‌آورد: «… در روز مهرگان فرشتگان به یاری کاوه­ی آهنگر شتافتند و فریدون به تخت شاهی نشست و ضحاک را در کوه دماوند زندانی کرد و مردمان را از گزند او برهانید …»

 در این روز موبدموبدان خوانچه­ای که در آن لیمو، شکر، نیلوفر، سیب، به، انار، و یک خوشه انگور سفید و هفت دانه مورد گذاشته بود، واج گویان نزد شاه می­اورد. هفت مورد و هفت چیز دیگر که در خوانچه می­گذاشتند، همان هفت چین  بود که جز تشریفات جشن نوروز و مهرگان به حساب می­آید. ابوریحان بیرونی می­گوید: «… گویند مهر، نام خورشید است و در چنین روزی پدیدار گشته، از این­رو، نام مهرگان را به او نسبت داده­اند. پادشاهان در این روز تاجی به شکل خورشید که در آن دایره­ای مانند چرخ چسبیده بود بر سر می­گذاشتند و می­گیند که در این روز فریدون بر بیوراسپ (ضحاک ماردوش) دست یافت. چون در چنین روزی فرشتگان از آسمان به یاری فریدون پایین آمدند، لذا در جشن مهرگان به یاد آن روز، در سرای پادشاهان، مردی دلیر می­گماشتند و بامدادان به آواز بلند ندا می­داد، ای فرشتگان به سوی دنیا بشتابید و جهان را از گزند اهریمنان برهانید.»

در روز مهر از ماه مهر جلوی در خانه­ها را آب پاشی و جارو کرده و پس از آن با رفتن به نیایشگاه­ها و گردهم آمدن با تهیه­ی خوراک­های سنتی از یکدیگر پذیرایی می­کنند و با سخنرانی­، سرود و شعر و دکلمه جشن مهرگان را با شادی برپا می­کنند. سفره­ی مهرگانخوان یا سفره مهرگانی نیز همچون نوروز و دیگر سفره­های جشن­های ایرانی، هفت­چینی از میوه­ها و خوراکی­هاست همراه با شاخه­هایی از درختان «سرو»،«مورد» و «گز» و شربتی از عصاره­ی «هوم»(هَئومَه) که با شیر رقیق شده و نان مخصوص «لورگ» که روی پارچه‌ای ارغوانی گرد یک آتش­دان چیده می­شوند. هفت میوه­ همچون سیب، انار، ترنج، سنجد، بی (به)، انگورسفید، انجیر، کُـنار، زالزالک، ازگیل، خرمالو و … آجیل ویژه­ای از هفت خشکبار از جمله مغز گردو، پسته، مغز فندق، بادام، تخمه، توت خشک، انجیرخشک، نخودچی و … آش هفت غله از گندم، جو، برنج، نخود، عدس، ماش و ارزن. کاسه­ای پر از آب و گلاب و سکه و برگ آویشن همراه با گل­های بنفشه و نازبو (ریحان)، آیینه، سرمه­دان، شیرینی و بوهای خوش همچون اسفند و عود و کُندر.

آقاعلی عباس از زبان امام حسن عسگری(ع)

 

در مقام آقاعلی عباس (ع) وشاهزاده محمد

از ملاحبیب الله کاشانی در مورد این دو امامزاده(آقاعلی عباس وشاهزاده محمد) خبری نقل شده است بدین مضمون.

احمد ابن اسحاق قمی خدمت امام حسن عسکری(ع) مشرف گردید. حضرت مقداری پول وزر به او مرحمت فرمود وگفتند پس از مراجعت به قم به بادافشان(بادرود فعلی) می روی. درقسمت شمال در فلان محل صورت قبری است روی آن بقعه ای بنا کن . از حضرت سئوال می کنند چه کسی درآن محل مدفون است؟ حضرت می فرمایند:دونفر از فرزندان بلافصل موسی ابن جعفر (ع).درآخر الزمان درجوار مدفن این دو بزرگواران بلد باعظمتی بوجود خواهد آمد

آشنائی با محلات قدیم بادرود

اسـامی محله های قدیم بـادرود در گویـش محلی

کوئَه: (کوچه سمیه فعلی) مَنجِلُو: (حمام گلستان تا کوچه حاج­آخوند) سَرواز: (حسینیه اعظم تا کوی ایرج) خَیراِوا: (قلعه قدیم تا خیابان ابوالفضل فعلی) مَیدون: (خیابان مدرس فعلی) باغِ شا: (انتهای مسجد آدینه) پاشا: (کوچه دی و امت فعلی) باغ: (منزل حاج آمو به طرف باغات انار) کِرمَلِک: (خیابانهای نواب و استادیوم فعلی) اَلوائی: (خیابانهای کشاورز و انتهای امت فعلی) اَربابون: (از حمام نوقه تا مسجد آدینه) اُسینیَه: (خیابان امام حسین(ع) فعلی تا ریگ تخت پادشاه) یَخچال: (انتهای بلوار مصطفی خمینی تا شهرک صابریه)

قلعه کریم آباد

قلعه کریم آباد خالدآباد  

 

همتی باید تا مردی اینگونه عاشقانه با عشقی به تمام معنی به زادگاهش،به مرمت یکی از آثار تاریخی شهرش بپردازد. به سعی و تلاش مهندس محمدرضا شریفی مزرعه کریم آباد جانی دوباره گرفت .از سال گذشته کار بازسازی قلعه کریم آباد که از آثار ارزشمند دوران قاجاریه است با بهره وری از معماران سنتی کار منطقه وبا هزینه شخصی مهندس دلسوز واندیشمند آقای شریفی آغاز شد .احیاء 4 برج زیبای دیده بانی قلعه با استفاده از مصالح بومی منطقه در بازسازی این بنای ارزشمند کاری بس ستودنی است . تزئینات خشتی برج برجامانده از میراث ماندگار گذشتگان حکایت ازاوج هنردر شهر خالدآباد را داراست. در مزرعه کریم آباد اولین واحد پرورش شتر مرغ قرار دارد ونیز در ابتکار جالب برای اولین بار درایران در تابستان گذشته در این مزرعه طالبی به روش آبیاری قطره ای کشت شد. شهر خالدآباد با دیرینگی درخشان خویش در جوار شهر بادرود قراردارد.

دعای داریوش کبیر

منبع:سایت ایرانیان(آدرس در پیوندهای این وبلاگ درج گردیده است)

شعری دروصف بادرود

بادرود شهر آخشیجان چهارگانه 

شعری از اندیشمند فرزانه :دکتر محمد رهگشای بادی 

هرباصفا که چوآب است صاف وپاک

بی آلایش وفروتن وافتاده همچو خاک

                                             آتش بجان چوعاشق مجنون سینه چاک

                                             یابادی است یا که به بادش شده مغاک

محرابه های مهرپرستان بادرود

برخاوران مهر ومحبت چودرگشود

                                             هر تافته ای که یافت دراین کارگه وجود

                                              یا  رنگ  آن  ز باد  بود  یا که  تار وپود

درگوش غنچه گفت به شادی سفیر باد

در موســم  شکفتن  گل  با  نفیر باد

                                             دریا دلی است مسلک اهـــل کویرباد

                                             گل شو برقص وعطرفشان در مسیر باد

آکنده از شمیم باد شدم زنده باد،باد

دیر وکنشت ومسجد ومستی نگو مباد

                                                    تایاد باد در سر ومهرش به دل فتاد

                                               عالم فسانه ای شدووصفش حدیث باد

من سیر انفس وعالــم نموده ام

گوی بلاغت از همه عالم ربوده ام

                                                بایاد باد هرشب وهرجا غنوده ام

                                                ای باد غیر یاد تو از دل زدوده ام

این شعر جاودانه که دارد صفای باد

   پوشیده از درون دل رهگشای باد

                                              هرکو ورا شناخت شده آشنای باد

                                               جاوید باد،باد  به حق  خدای  بــاد

انار،یاقوت سرخ بادرود

بادرود، سرزمین یاقوت سرخ  برگرفته از نوشته آقای :ذبیح الله صولتیان ازروزنامه ایران(19آبان86)  بادرود، یکى از مناطق پرآوازه استان اصفهان است که در خاک حاصلخیز و دشت پهناور آن انواع فرآورده هاى کشاورزى مناطق گرمسیرى و نیمه گرمسیرى به عمل مى آید .در این میان انار بادرود از نظر طراوت، طعم و شادابى در نوع خود کم نظیر و از همه مهم تر است و به همین دلیل بادرود به لحاظ مرغوبیت و آبدار بودن انار به «سرزمین یاقوت سرخ کویر»، اشتهار یافته است. با شروع فصل پاییز که در گویش محلى به آن «سراسره» مى گویند، کار برداشت انار به همت کشاورزان و خانواده هایشان از ده ها هکتار از باغ هاى این دیار آغاز مى شود، به طور متوسط یک هزار و ۵۰۰ هکتار از زمین هاى کشاورزى منطقه بادرود به کشت انار اختصاص دارد و در هر هکتار ۳۵ تن محصول برداشت مى شود. حاصل دسترنج کشاورزان در هر درخت به طور متوسط ۵۰- ۳۵ کیلوگرم محصول است. انارهایى به وزن بیش از یک هزار و ۳۰۰ گرم نیز از باغ هاى بادرود برداشت شده است. در مجموع باغستان هاى انار بادرود، بالغ بر ۸۴۰ هزار درخت زیباى انار وجود دارد. انار بادرود از لحاظ صادرات به ۳ دسته تقسیم مى شود، انار درجه یک که به انار نادرى اشتهار دارد و داراى طعم خاص، ماندگارى بیشتر و اوزان میان ۳۰۰ تا ۶۰۰ گرم است، در بسته هاى مخصوص و در کارگاه هاى ویژه صادرات، بسته بندى شده و به وسیله کامیون هاى مخصوص، راهى کشورهاى اروپایى، آسیاى جنوب شرقى و حاشیه نشینان خلیج فارس مى شود و نزدیک به ۴۰ درصد انار بادرود به عنوان انار درجه یک محسوب مى شود. انار نادرى بادرود ماندگارى تا ۶ ماه پس از برداشت را در انبارهاى سنتى منطقه دارد. انار درجه ۲ گرچه از طعم مطلوب ترى برخوردار است ولى به علت پوست لطیف توان تحمل در سردخانه ها را نداشته و غالباً در بازارهاى داخلى هوادارانى بى شمار دارد. بخشى از انارهاى درجه ۲ بادرود انار شیرین با پوست سبز مایل به زرد رنگ است و انارهاى درجه ۳ به مصرف کارخانه هاى کنستانتره و آبمیوه و تهیه رب و سرکه محلى انار، تهیه ژله انار مى رسد که کار تهیه رب و سرکه مخصوص انار محلى و سنتى را بیشتر بانوان بادرودى برعهده دارند که با مشارکت تمام اعضاى خانواده به دان کردن و پخت رب خوشمزه انار مى پردازند. انار بادرود، ریشه در تاریخ کهن این دیار دارد، به نحوى که آداب و رسوم منطقه و فرهنگ عامیانه مردم به نوعى با نام این میوه بهشتى درآمیخته و مثل ها و داستان هاى کهن پیران شهر به نحوى با انار و باغ و برداشت و درخت آن ارتباطى تنگاتنگ دارد، این رویکرد گویاى آن است که از دیرباز این محصول یکى از میوه هاى شاخص این منطقه بوده که در این میان برخى از درخت هاى انار با طول عمر یک صد و ۴۰ سال نیز مشاهده شده است. اجرا گل انار روى فرش هاى دستبافت که از عمده ترین صنایع دستى منطقه بادرود محسوب مى شود، گویاى ریشه دار بودن انار در فرهنگ عامیانه مردمان اصیل این دیار است. * خواص درمانى و شیمیایى انار انار یکى از گیاهان دارویى است، تقریباً تمام قسمت هاى انار داراى تانن فراوان، اسید یونیکوتانیک، آلکالوئید و خواص قابض نسبتاً قوى است در انار مقدار زیادى ویتأمین هاى «C، B1 ، B2 و B6» وجود دارد. انار سرد و قابض است و هر چند خاصیت غذایى آن کم است اما صافى و پاک کننده خون به شمار مى رود و خوردن آن از ابتلاى انسان به بیمارى قند جلوگیرى مى کند. گل درخت انار به صورت دم کرده یا جوشانده براى رفع اسهال هاى ساده پس از دوره تحریک خون ریزى هاى ساده، ترشحات مهبلى و به صورت غرغره براى ورم لوزه به کار مى رود. برگ درخت انار به حالت تازه و خشک در ضعف اعمال معده، کمى اشتها، حالت تهوع، ضعف عمومى، کم خونى و اسهال مزمن به کار مى رود. آب انار به صورت مزه مزه در دهان براى درمان جوش و زخم هاى ناراحت کننده دهان به کار مى رود. همچنین اگر کسى به بیمارى تسلسل ادرار مبتلا باشد و آب جوشیده پوست انار را بنوشد بسیار مفید است. براى درمان زخم هاى سفیلیس، سودا و زخم بینى و سایر زخم هاى مشابه، مخلوطى از آب غلیظ رب انار با عسل مفید است. همچنین پوست ریشه انار اثر ضد کرم دارد و به صورت خشک شده یا تازه به کار مى رود. *گیاه شناسى انار تاکنون ۱۸۵ نوع انار در جهان شناخته شده که ارقام معروف آن در ایران عبارتند از: دانه قرمز، نادرى بادرود، شهسوار، شیرین، ساوه، الک، ملس، اصفهانى، تفتى، کیوانى، آمنه خاتونى، زاغ و میخوش. انار از نظر مزه، رنگ و پوست به ۳ دسته انار شیرین، ترش و ملس (میخوش) تقسیم مى شود. از انواع انارها در اصطلاح محلى بادرود، مى توان به «زاغو، ناباریکو، پوس کلفتو، ودونه، نادرى، سیا، خوش تیوم و خاتونى» اشاره کرد که هر کدام از آنها به تناسب رنگ، ضخامت پوست، نوع دانه هاى آن و شکل تاج و گل بدین نام اشتهار یافته اند.

عکس قدیمی (2)

عکسی از تظاهرات جوانان بادرودی دربهمن ماه 1357 باتشکر از عکاس محترم آقای علی خسروی(جیران)