گوردختر،آرامگاه دختر کوروش

بنای گوردختر شبیه بنای کوروش است

چندی پیش ایمیلی از دوستان دریافت کردم مبنی بر معرفی گور دختر در استان بوشهر، همین انگیزه ای شد تا بهر شکل ممکن راه ورنج سفری دیگر را بجان خریم وراهی این استان جنوبی کشور شویم.

 از بادرود به اصفهان وسپس راهی سمیرم  شدیم از آنجا به یاسوج پیش تاختیم.جاده زیبای یاسوج به سمت بابامیدان را در پیش گرفتیم واز آنجا به شهر کوچک قائمیه رسیدیم . دو راهی کازرون –شیراز را پشت سر نهاده وراه را بسمت بوشهر نشانه رفتیم . به شهر کنارتخته رسیدیم . کنار تخته آخرین شهر استان فارس وهم مرز با استان بوشهر است . حدود 25 کیلومتر با کازرون فاصله دارد . از کنار تخته هم 25 کیلومتر راه را بسمت برازجان وبوشهر پیش رفتیم در پیچ وخم های جاده زیبای بوشهر ، یک پل قدیمی که گوئی از آثار صفویه است در پیش رویمان هویدا شد . نرسیده به ایستگاه ایست بازرسی ، تابلو «تنگ ارم» بچشم خورد.

به سمت تنگ ارم از مسیر خارج شدیم از مسافری سراغ گور دختر را گرفتیم که اطلاع دقیقی نتوانست به ما بدهد. جاده خلوت در میان سبزه زاران ، مناظر زیبائی را به تصویر کشیده بود. بعد از 45 کیلومتر طی مسافت جاده کوهستانی که در زمستان مناظر زیبای بهاری را جلوه گر می سا خت ازروستاهای فاریاب،تلخاب گذشته تا به شهر زیبای تنگ ارم رسیدیم . از جاده اصلی بوشهر –شیراز تا تنگ ارم حدود 45 کیلومتر فاصله بود. در شهر تنگ ارم نشانی گور دختر را گرفتیم .1 کیلومتر از تنگ ارم را که پشت سرنهادیم  ، تابلو گور دختر وکاخ اردشیر را دیدیم .

آرامگاه کوروش بزرگ در پاسارگاد

آرامگاه دختر کوروش در پشت پر برازجان

لاجرم به سمت چپ جاده راندیم ومسیر 30 کیلومتری تنگ ارم تا گور دختر را در جاده پر پیچ وخم کوهستانی طی کردیم .در مسیر از روستاهای مورد خیر وکفتارو گذشتیم بعد از پشت سرنهادن کوه وسرازیر شدن به دشتی هموار وسرسبز در دوراهی پیش رو به سمت پشت پر طی طریق کردیم وبه سرزمین گور دختر رسیدیم  زنان روستای پشت پر  لباسی شبیه به لباس قشقائی داشتند . شغل اهالی بیشتر کشاورزی ودامپروری بود.

زنان پشت پری درحال نخ ریسی

مقبره سنگی گور دختر در دامنه سبز علفزارها با شکوه 2500 ساله خود نمائی میکرد . انگار ماکت کوچکی از مقبره کورش بزرگ را ساخته اند ،بنا گرچه در غربت غریبی قرار گرفته بود اما عظمت وبزرگی خود را با تمام توان نشان میداد . اهالی اعتقاد عجیبی به این بنا داشتند . اهالی را اعتقاد بر این است که در این آرامگاه دختر ویا خواهر کوروش دفن شده است.

آرامگاه گور دختر مستطیل شکل با سقفی نوک تیز که روی سکوی سه پله ای گرفته است. اندازه های سکو 5/5 متر طول، 4/5 متر عرض و 1 متر ارتفاع است و اندازه های خارجی آرامگاه 3 متر طول، 2 متر عرض و 5/1 متر ارتفاع می باشد. ورودی آرامگاه به سمت شمال غرب است و توسط یک در سنگی بسته می شده که اکنون دیگر از آن اثری بر جای نیست. هم اکنون درون آرامگاه خالی است. سقف آن شامل دو تخته سنگ بزرگ است. گمان می رود روزگاری کتیبه ای در قسمت سه گوش بدنه که به بام آرامگاه پیوند می خورد قرار داشته است. بنا از تخته سنگ های بزرگی ساخته شده که بدون ملات روی هم قرار داده شده اند. دیوارها و تاق آرامگاه نیز از سنگ هایی با اندازه های گوناگون ساخته شده است.

آرامگاه گور دختر از نظر معماری بسیار شبیه به آرامگاه کوروش است ولی از لحاظ ساخت و ساز معماری در ابعادی کوچکتر از آرامگاه کوروش ساخته شده و از نظر معماری بسیار ساده، سنگ‌هایی به صورت خشکه چین و فاقد نشانه‌های شانه سنگ تراشی و بسیار مبتدی ساخته و پرداخته شده است.
با این شواهد به نظر می‌رسد که آرامگاه گور دختر باید قبل از آرامگاه کوروش ساخته شده باشد. اگر بعد از آرامگاه کورش این اثر ساخته شده بود مطمئنا از لحاظ ساختار معماری بهتر از آرامگاه کوروش ساخته می‌شد نه اینکه این بنا به صورت بسیار ابتدایی و ساده که در برش سنگ‌های آن می‌توان مشاهده کرد.

کاخ اردشیر ساسانی در پشت پر

در نزدیکی گور دختر کاخ منسوب به اردشیر ساسانی قرار دارد .عدم حفاظت از این بنای باشکوه هم باتأسف موجب شده که اکنون این کاخ 1800 ساله ساسانی بعنوان آغل گوسفندان وگاوهای اهالی پشت پر استفاده شود.

 به امید روزی که مسئولان میراث فرهنگی برای حفظ این بناهای کم نظیر اندکی همت والاتر مصروف دارند.

منبع:وبلاگ بادصبا